مصلحت نیست که از پرده برون افتد راز
ور نه در مجلس رندان خبری نیست که نیست...
دقت کرده اید که بعد از نماز مردمان با هم دست میدهند؟ (البته که حالا شرایط کرونایی است و مردم در شرایط عادی هم دست نمیدهند) به نظر شما این کار در دین بوده؟ منظورم این است آیا امام معصوم این کار را میکرده یا کسی را به انجام این کار توصیه کرده است؟ البته که خیر!
یا دقت کرده اید هنگامی که نام مبارک بقیه الله برده میشود و میخواهند به ایشان سلام دهند دست راست خود (یا حتی بعضا دست چپ) را روی سر میگذارند؟ آیا حدیث یا روایتی از این عمل در دست داریم؟
یا دقت کرده اید که اصلا بسیاری از رفتارهای ما در عزاداری (حتی رفتار های عادی و همیشگی مثل سینه زدن) اساسا در متن دین وارد نشده؟ آیا پوشیدن لباس سیاه (منظور من رنگ سیاه است و نه صرفا رنگ تیره) روایت خاصی دارد؟
شنیده اید گاهی کسانی موقع بلند شدن از نماز برای رکعت بعدی میگویند : " یا حی یا قبوم..."، آیا این مساله در دین....
اگر با نگاه دقیق تری به رفتار های خودمان در طول روز نگاه کنیم رفتارهای ما پر است از نکاتی که در دین وارد نشده، آیا به این میگویند بدعت؟!! معلوم است که نه! قرار نیست همه چیز را از متن روایات استخراج کنیم، اصلا مگر میشود همه چیز را از روایات استخراج کرد؟!
نکته ای را یادم میآید از یکی از کتب شهید مطهری میفرمودند کسانی بوده اند در تاریخ که روی کفن بچه فوت شده شان مینوشتند "اسماعیل یشهد ان لا اله الا الله" چرا؟ چون امام صادق برای فرزند فوت شده شان به نام اسماعیل این عبارت را روی کفنش نوشته بودند، حالا طرف اینقدر نمیفهمد که وقتی اسم پسر من زید یا عمرو است نباید بنویسم: "اسماعیل" ؛ الغرض نمیشود همه چیز را از متن روایات به صورت کورکورانه پیدا کرد
اما آیا روش و مرام ما برای مناسک دینی ، مثل همین عزاداری های معمول اشکالی دارد؟
معلوم است که خیر! شما دوست داری در عزاداری سرمه ای بپوشی من میخواهم سیاه بپوشم! شما میخواهی در عزاداری فقط گریه کنی من دوست دارم بر سر و سینه بکوبم آیا گناه است؟ معلوم است که خیر!!
اما سوال من اینجاست
اگر این رفتار و این روش "دل به خواهی" من و شما به پای دین نوشته شود چه؟
مثال دیگری میزنم : زیارت اربعین منبع روایی دارد؟بله دارد. جای بیان نیست اما امام عسکری در روایتی زیارت اربعین را از نشانه های شیعه میشمارد
اما آیا پیاده رفتن مسیر نجف تا کربلا، آن هم از کنار فرات منبع روایی دارد؟ بعید میدانم!
خب من دوست دارم پیاده بروم چون اینطور بیشتر به من حس معنویت میدهد و نیز اینطور بیشتر احترام خودم را به اهل بیت نشان میدهم آیا اشکالی دارد؟ خیر!
اما سخن اینجاست اگر این کار جزء دین محسوب شود بله اشکال دارد
جزء دین محسوب شدن یعنی چی؟یعنی همین که فرض کنیم این کار "دینی" است و اگر فوت شود امر دینی فوت شده! و اگر انجام شود ثواب یا فضیلت خاصی دارد
مثال دیگری بزنم که همگی ما قبول داریم
میدانید که نماز خواندن کار بدی نیست!
حتی اگر در مفاتیح برای آن موردی ذکر نشده است هروقت خواستید نماز بخوانید!
فکر میکنم مرحوم ابن سینا بوده که میگوید هربار در مساله ای علمی به مشکلی بر میخورم دو رکعت نماز میخواندم.
خب نماز که اشکال ندارد!
اما همین نماز میتواند بشود نماز "تراویح" که وهابی ها در وقت معینی میخوانند و از نظر ما بدعت است و نه تنها فضیلتی ندارد گناه هم هست چرا که بدعت از گناهان کبیره است
مقصود من این نیست که از امروز هرکاری را که منبع روایی ندارد ترک کنیم، اما دقت کنیم و فراموش نکنیم این ها روش های خاص ما ( حالا یا روش های خاص ملی و یا روش های خاص قومی و یا هرچه ) برای انجام دادن مناسکی است که البته خود مناسک منبع روایی دارند
به ما گفته شده بر مصیبت سیدالشهدا عزاداری کنید و اشک بریزید اما گمان نمیکنم راجع به حتی سینه زنی روایتی موجود باشد تا چه رسد به روش های "نوین" ای که بعضی هیئات از خودشان تولید میکنند!
اذکار مشهور در نماز، همگی روایت نیستند شاید یک ذکر بر مغز و مفهومی است که ما عادت کرده ایم به عنوان ذکری جدای از نماز در حین نماز بگوییم ( این کار از نظر شرعی هم مشکلی ندارد)
و قص علی هذا...